Ultrasonik Muayene

Ultrasonik test (UT), yüksek frekanslı ses dalgaları ile gerçekleştirilen bir NDT yöntemidir. İnsan kulağının algılayacağı ses frekansı aralığı 16-20.000 Hz olup, çoğu ultrasonik testler 0,5-20 MHz arası frekanslarda gerçekleştirilmektedir. Bu yöntemde, bir ses kaynağı (genellikle piezoelektrik kristal) tarafından üretilen ses dalgaları malzeme içinde yayılarak malzeme hakkında çeşitli bilgiler verir. Bu bilgiler, dalgaların malzeme içinde enerji kaybetmesinden (zayıflama), hareket hızlarından, ara yüzeylerden veya hatalardan yansımasından (darbe-yankı) veya karşı yüzeye geçiş şeklinden (transmisyon) elde edilebilir. Yansıyan veya geçiş yapan ses enerjisinden, hatalar  veya malzeme özellikleri hakkında değerlendirmeler yapılabilir.

Yansıyan ses enerjisi miktarı, yansıtıcının yüzey yapısına ve malzemenin metalurjik yapısına bağlıdır. Metal-gaz ara yüzeylerinde hemen hemen tam yansıma, metal-sıvı veya metal-katı ara yüzeylerinde ise kısmi yansıma gerçekleşmektedir. Ultrasonik test, radyografiye göre çok daha fazla nüfuziyet gücüne sahiptir ve oldukça küçük hataların yerlerini ve boyutlarını belirleme imkanı vermektedir. Bir ultrasonik cihazın ekranında gözlenen ses yansımalarının (yankıların) konum ve genliklerinden, hataların yerlerini ve boyutlarını tespit etmek mümkün olmaktadır. Hatalar ses demetine dik konumda olduğunda  optimum yansıma elde edilmektedir.

 

Ultrasonik muayene, dövme ve döküm malzemelerin iç süreksizliklerinin tespitinde, kaynaklı imalatların kaynak muayenelerinde, hadde mamül sac, profil vb. ürünlerin laminasyon kontrollerinde, boru hatları, depolama ve basınçlı tankların, yassı mamüllerin, yapı profillerinin cidar kalınlığı ölçümlerinde sıklıkla kullanılmaktadır. Uygulanacak tekniğe, yerine, zamanına ve kalite sevilyelerine, müşteri talepleri doğrultusunda Seviye-3 uzmanımız tarafından karar verilirmektedir.

Avantajları...

 

  • Malzemenin sadece bir tarafından erişim yeterlidir.
  • Çok türde malzemelerde kullanılabilir.
  • Düzlemsel iç süreksizliklerin tespitinde en uygun yöntemdir.
  • Oldukça portatiftir.
  • Yüksek nüfuziyet yeteneği vardır.
  • Anında sonuca varılabilmektedir.
  • Otomatik sistemlere adepte edilebilir.

Dezavantajları...

 

  • Pürüzlü yüzeyler ve iri taneli yapılar (örn. Pik Döküm) sorun yaratabilir.
  • Yüzey hazırlığı gerekir.
  • Referans standartlar ve kalibrasyon gerekir.
  • Sinyallerin yorumlanması zor olabilir.
  • Yüksek derecede operator deneyimi ve güvenilirliği gerekir.